Henryk Głogowski

dziedzic królestwa polskiego?

Władysław Łokietek był władcą, który zajął wyjątkową pozycję w historii Polski. Zakończył okres rozbicia dzielnicowego i odnowił Królestwo. Warto pamiętać, że nie przyszło mu to łatwo: musiał rywalizować z konkurentami o podobnych ambicjach. Był wśród nich potężny książę Głogowa - Henryk III, noszący tajemniczy tytuł „dziedzica Królestwa Polskiego“

Dokładna data urodzin jednego z najważniejszych aktorów procesu zjednoczenia ziem polskich nie jest znana. Syn Konrada I, założyciela głogowskiej linii Piastów, urodził się w latach 1260-65, a już w 1278 został księciem Głogowa. Był władcą o wielkich ambicjach i dużym pechu.

Wyznaczony przez niedoszłego króla, Henryka Probusa na następcę w księstwie wrocławskim, nie zdołał go objąć. Ubiegł go inny Henryk, książę legnicki, zwany Grubym. W walce o należne mu dziedzictwo Głogowczyk sięgnął po środki drastyczne. Jesienią 1293 r. Henryk Gruby został porwany z łaźni i zamknięty w niewygodnej skrzyni, w której nie mógł siedzieć ani leżeć. Po kilku miesiącach załamał się i układem z 1294 r. oddał głogowskiemu kuzynowi całą północną część księstwa wrocławskiego. Głogowczyk stał się dzięki temu najpotężniejszym władcą na Śląsku i nie przejął się ogromnym skandalem, jaki wywołał.

Henryk III Glogowski w interpretacji Ireny Bierwiaczonek, Muzeum Ziemi Lubuskiej, licencja PD, Wikimedia Commons

Nie minęły dwa lata, a przyszło Henrykowi Głogowskiemu walczyć o kolejne dziedzictwo. Prawdopodobnie w 1290 r. zawarł układ z Przemysłem II, który uczynił go swoim następcą w Wielkopolsce. Kiedy ten został zamordowany w 1296, Henryk wystąpił z pretensjami do sukcesji. I znowu został uprzedzony przez konkurenta, tym razem… Władysława Łokietka.

Rywale bardzo szybko doszli do porozumienia. 10 marca 1296 r. w Krzywiniu książęta podpisali ugodę. Z dokumentu Łokietka dowiadujemy się, że chociaż został wybrany władcą przez baronów wielkopolskich i pomorskich, to Henrykowi przysługiwało „dobre prawo“ do „ziemi polskiej“. Dlatego dokonano podziału Wielkopolski. Głogowczyk otrzymał południowo-zachodnią część kraju i kolejna obietnicę sukcesji. Najstarszy syn Henryka miał w przyszłości otrzymać Poznań.

Pieczęć Henryka III Głogowskiego ok. 1302-1303, źródło: poczet.com

Stało się inaczej. Książęta rychło popadli w konflikt. Kiedy postanowili się pogodzić, było już za późno. Pojawił się wspólny wróg. W 1300 r. władca Czech Wacław II opanował ziemie Władysława Łokietka i koronował się w Gnieźnie na króla Polski. Osaczany przez potężnego przeciwnika Henryk nie uląkł się go i przyjął prowokacyjny tytuł „dziedzica Królestwa Polskiego“. Rzucił Wacławowi otwarte wyzwanie i wyszedł obronną ręką. W 1305 król zmarł, a rok później Henryk wreszcie został panem Wielkopolski.

Nie próżnował również Władysław Łokietek. W tym samym czasie opanował Małopolskę, Kujawy, Pomorze Gdańskie i to on ostatecznie wyszedł z tej rywalizacji zwycięsko.
W 1309 roku Henryk zmarł. Pięć lat później Łokietek wypędził jego synów z Wielkopolski, a w 1320 r. koronował się na króla.

Przemysław Deles

Powrót ZOBACZ NA OSI CZASU
drukuj wyślij facebook

Polscy krzyżowcy. Piastowie w Ziemi Świętej

Kryzys państwa Piastów na obrazie Wojciecha Gersona. Kazimierz Odnowiciel wracający do Polski (II) w Muzeum Narodowym we Wrocławiu
Głogów woj. dolnośląskie
BOLESŁAW ROGATKA. CZARNA OWCA PIASTOWSKIEJ DYNASTII