Starania o odzyskanie niepodległości w końcu XIX wieku kojarzą się zazwyczaj z powstawaniem partii i organizacji politycznych, działalnością spiskową, przeciwstawianiem się polityce wynaradawiania, walkami rewolucyjnymi i przygotowaniami do podjęcia czynu zbrojnego. Podręczniki wypełniają gąszcz dat, nazwisk i nazw, kalendarium wydarzeń. Z oczu ginie często to, co stanowi esencję procesu historycznego – przemiany społeczne i cywilizacyjne, postęp techniczny, losy jednostek, bogate i zróżnicowane życie kulturalne, nowe prądy artystyczne, a wreszcie – dokonująca się nieuchronnie emancypacja kobiet. Aby zrozumieć i poznać różne, przenikające się sfery życia społecznego na ziemiach polskich u schyłku XIX wieku, warto zwrócić uwagę na tę rozmaitość.
W niniejszym pakiecie przedstawiamy propozycję wykorzystania artykułów z portalu HISTORIA: POSZUKAJ, poświęconych tej właśnie epoce. Nasz wybór nie wyczerpuje obszernej listy tekstów zamieszczonych w zakładkach WIEDZA oraz ŚCIEŻKI HISTORII. Stanowi raczej zachętę do zapoznania się z kolejnymi.
Jacek Malczewski, Hamlet polski – portret Aleksandra Wielopolskiego, 1903, Muzeum Narodowe w Warszawie, licencja PD, źródło: Cyfrowe MNW
Pakiet składa się z czterech części oraz propozycji ćwiczeń. W pierwszej części przybliżamy postaci zasłużone dla sprawy niepodległości Polski, należące do – jak to określił historyk Bohdan Cywiński – pokolenia „niepokornych”. W drugiej części wskazujemy na niektóre aspekty modernizacji: rozwój gospodarczy, przemiany obyczajowe, mobilność społeczną. Trzecia część dotyczy rozmaitych dróg emancypacji kobiet. W czwartej części zwracamy uwagę na wybrane zjawiska artystyczne, charakterystyczne dla przełomu XIX i XX wieku. Zagadnienia zaprezentowane w artykułach wzajemnie się przenikają, tworząc mozaikę pozwalającą wyobrazić sobie, jak wyglądało życie przed stu kilkudziesięciu laty.
Model domu "Pod Jedlami" w Zakopanem, według projektu Stanisława Witkiewicza (1851–1915), 1899, Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, Wirtualne Muzea Małopolski, licencja CC-BY-SA-3.0, źródło: Wikimedia Commons
Propozycje ćwiczeń zachęcają do sięgnięcia do zasobu portalu HISTORIA: POSZUKAJ. Podpowiadamy, w jaki sposób można skorzystać z opublikowanych przez nas materiałów: jakie zadania wyznaczyć uczniom, jak osoby powtarzające materiał mogą segregować wiedzę zawartą w naszych artykułach.
Pobierz:
Ostatnia_prosta_Polacy_na_drodze_do_niepodleglosci_na_przelomie_XIX_i_XX_w.pdf
Dynamit doskonale pasuje do gorsetu. Gdy Aleksandra Piłsudska była Olą Szczerbińską
Sprawdź swoją wiedzę:
Powrót
